Een vreemde taal leren met je iPhone en Mac

Er zijn maar weinig mensen die nog geen kennis hebben gemaakt met de vriendelijke groene uil van Duolingo. Sinds 2011 helpt deze website en app zijn gebruikers bij het leren van een nieuwe taal. Duolingo was de eerste dienst die zogeheten gamification toepaste op het leren van een vreemde taal. Dat betekent dat het stampen van woorden meer lijkt op een spel. En je dus spelenderwijs je vocabulaire opbouwt en de grammatica begrijpt.

In het begin werkte Duolingo maar met een handvol talen, maar inmiddels is het aantal behoorlijk uitgebreid. Vanuit het Nederlands leer je Engels, Duits en Frans, vanuit het Engels zo’n beetje elke taal met meer dan één miljoen sprekers. En het beste? Duolingo is helemaal gratis.

Mondly lijkt qua structuur behoorlijk op Duolingo. Je hebt verschillende lessen tot je beschikking, die onderverdeeld zijn in verschillende categorieën. In tegenstelling tot bij Duolingo hoef je echter geen bepaalde volgorde aan te houden: je kunt meteen de lessen volgen die jou interessant lijken. De lessen zelf zijn van hetzelfde niveau als bij Duolingo.

Het belangrijkste verschil tussen Mondly en Duolingo is echter dat je véél meer talen vanuit het Nederlands kunt leren. Engels, Spaans, Frans, Duits en Italiaans bijvoorbeeld. Maar ook ‘ongewonere’ talen zoals Roemeens, Arabisch, Japans of Hindi. Voor Mondly betaal je dan wel een vast bedrag per maand of jaar. Tenzij je voor een bijzonder duur ‘levenslang’ abonnement kiest (€ 89,99).

Een veelgehoorde tip voor mensen die een vreemde taal willen leren, is om je hele huis te versieren met post-it’s die het woord laten zien van het voorwerp waar het op geplakt is. Op die manier bouw je dus snel een woordenschat op waar je in het dagelijkse leven daadwerkelijk iets aan hebt.

Je iPhone (of Mac) instellen op de taal die je wilt leren, komt een beetje op hetzelfde neer. Je komt heel veel woorden tegen, die je dankzij de icoontjes of gewoon door kennis aan de juiste woorden uit de vreemde taal kunt linken. Door dit in te stellen, wordt er overigens ook automatisch een toetsenbord van de vreemde taal aan iOS toegevoegd. Dat maakt het meteen ook gemakkelijker om te typen – wat sowieso een goed idee is om wat meer met de taal bezig te zijn.

Om een vreemde taal goed te leren, moet je er je in onderdompelen. En hoe kan dat beter dan met het consumeren van allerlei soorten media? Uiteraard heb je daar een hoop apps tot je beschikking, van Apple’s eigen apps tot alternatieven uit de App Store. Met deze apps lees je bijvoorbeeld boeken uit het buitenland, surf je op het web in een vreemde taal, luister je buitenlandse podcasts of bekijk je films en series met dubbele ondertiteling. Kortom, met deze apps leer je een vreemde taal, gewoon door op de bank media te consumeren. Zo gemakkelijk kan het zijn.

Hoeveel minuten (of uren) besteed je dagelijks aan het lezen van teksten op internet? Als dat een beetje in de buurt komt van ons, dan zal dat best veel zijn. Waarom maak je daar niet ook een oefening van? Dat kan met de extensie Toucan voor Safari, die je downloadt vanuit de Mac App Store. Hiermee worden de teksten die je op internet tegenkomt automatisch voor een deel vertaald.

Omdat je dus de helft van de tekst wel meteen begrijpt, is de andere helft vanuit de context te begrijpen. En dat blijkt dus een zeer efficiënte manier om je woordenschat uit te breiden. Om ervoor te zorgen dat je de gelezen woorden ook echt onthoudt, mag je bij Toucan ook nog een quiz doen nadat je een artikel hebt gelezen.

Apple’s eigen app Boeken herbergt een grote hoeveelheid buitenlandse boeken. Perfect om te leren, omdat je dus gemakkelijk woorden kunt opzoeken met de ingebouwde ‘Zoek op’-functie van iOS (lees hieronder hoe je extra woordenboeken toevoegt). Enige struikelblok is dat je wel heel specifiek naar boeken moet zoeken, want Apple geeft je geen suggesties voor boeken in de originele taal. Ook niet als je de taal van de Boeken-app verandert. Maar ze zijn er dus wel. Dus zoek vooral een boek uit door er op internet naar te zoeken, en voer daarna de titel in in de zoekmachine van Boeken.

Een leuk alternatief is de app Beelinguapp. Hierin vind je een groot aantal boeken, nieuwsartikelen en andere teksten in verschillende vreemde talen. De grap van Beelinguapp is dat je tijdens het lezen ook een Engelstalige variant te zien krijgt. Mochten complete boeken in een vreemde taal dus nog net wat te ingewikkeld zijn, dan biedt Beelinguapp een mooie tussenoplossing.

Mogelijk gebruik je al de ‘Zoek op’-functie op je iPhone, iPad of Mac. Je selecteert een woord en kiest in de zwarte ballonnen (iOS, iPadOS) of in het Ctrl-klikmenu (­macOS) voor ‘Zoek ‘[woord]’ op’. Vervolgens schotelt je Apple-apparaat je standaard de betekenis van het woord (voor Nederlandse teksten) of een vertaling (voor Engelse teksten) voor.

Maar wist je dat je de woordenboeken kunt uitbreiden? Op de iPhone en iPad ga je naar ‘Instellingen>Algemeen>Woordenboek’. Vink hier de woordenboeken aan die je wilt gebruiken. Op de Mac open je de app ‘Woordenboek’ en vink je in de ‘Voorkeuren’ daarvan de gewenste boeken aan.

Wij in Nederland (en het Nederlandstalige deel van België) weten maar al te goed hoe handig ondertitels zijn bij het leren van een buitenlandse taal. Het gesproken woord in de vreemde taal, de vertaling eronder in het Nederlands. Het helpt je taalbegrip enorm. Maar weet je wat nog beter is om een taal te leren? Het gesproken woord in de vreemde taal, en de geschreven ondertiteling eronder in dezelfde taal. En als het té moeilijk is, krijg je de Engelse ondertitels er ook nog bij.

Leuk en aardig, maar hoe krijg je dit voor elkaar? Met ‘LanguageReactor’: een browser­extensie die op moment van schrijven helaas alleen in Google Chrome (op de Mac) werkt. Toch vinden we hem de moeite waard, want hiermee tover je zowel Netflix als YouTube om tot een persoonlijke leeromgeving. De extensie voegt ondertiteling in twee talen toe, een pop-up woordenboek, nauwkeurigere weergave-knoppen en nog veel meer functies bij het bekijken van films en series op de website van Netflix. En hetzelfde werkt ook op YouTube.

Podcasts zijn niet alleen leuk om bijgepraat te worden over onderwerpen die je interessant vindt, je kunt er ook een taal mee leren. Voor zo’n beetje elke taal zijn er speciale ‘leer’-podcasts waarin bijvoorbeeld verhalen worden voorgelezen, veelgebruikte uitdrukkingen op een rij worden gezet of moeilijke taalkwesties worden behandeld. Meestal vind je deze podcasts met een zoekwoord in de vreemde taal zelf. Probeer het eens met [leren] + [naam van de taal] (of andersom). Voor het Italiaans dus ‘imparare italiano’ of ‘Deutsch lernen’ voor het Duits.

Nog een tip: gebruik de app ‘Overcast’ voor het abonneren op de podcasts. Dat heeft een drietal voordelen. Ten eerste pas je in Overcast erg gemakkelijk de weergavesnelheid aan. En een vreemde taal is meteen begrijpelijker op 75 procent van de oorspronkelijke snelheid. Ten tweede: ‘Voice Boost’. Heb je deze optie geactiveerd, dan worden stemmen extra benadrukt en zijn ze beter te verstaan.

En ten slotte krijg je van Overcast de beste suggesties voor nog meer podcasts om een vreemde taal te leren. Tik gewoon op het plusje en kies ‘Suggestions for you’. Ben je al heel goed in de vreemde taal? Abonneer je dan vooral op podcasts in de vreemde taal waarvan je het onderwerp interessant vindt. Op die manier leer je de vreemde taal als een echte native!

Op een gegeven moment heb je de basis van een taal door. Je kunt je prima verstaanbaar maken, leest zonder veel moeite teksten en luistert naar hele podcast-afleveringen. Ten eerste: gefeliciteerd! Want nu heb je een niveau bereikt waarbij de voorgaande apps je niet meer enorm kunnen helpen. Het is handig om deze te blijven gebruiken zodat je de verworven taalkennis niet verliest. Maar veel vooruitgang zul je ook niet meer boeken.

Daarom komen we nu bij de apps voor de wat gevorderde gebruikers. Deze zijn speciaal bedoeld voor mensen die voorbij het basisniveau zijn, en de volgende stap willen maken. En de beste app voor dit doel is ‘Lengo’. Je downloadt hem uit de App Store.

De koningsdiscipline van een vreemde taal? Praten met mensen uit het buitenland. Alleen is het heel moeilijk om die zomaar in Nederland of België tegen te komen. Daarom zijn er apps en diensten die speciaal ervoor gemaakt zijn om in contact te komen met mensen die de vreemde taal spreken die jij wilt leren. Je moet uiteraard al redelijk ver zijn in het leerproces, maar vanaf dat moment bieden de apps juist heel veel meerwaarde om de volgende stap te zetten.

Ken je nog ‘Chatroulette’? Hiermee ging je met willekeurige mensen op de wereld videobellen, met soms hilarische resultaten. Bij Lingbe doe je hetzelfde, maar dan in een vreemde taal. Uiteraard is dit alleen bedoeld voor mensen die al behoorlijk goed zijn in de vreemde taal.

Maar als je al zover bent, is Lingbe een heel handige mogelijkheid om praktische ervaring op te doen bij het spreken van de taal. Want dat is over het algemeen wel het moeilijkst. Schrijven, lezen en luisteren lukt vaak nog vanuit het buitenland, maar om te praten heb je toch op z’n minst een taalcursus nodig. Of Lingbe dus.

Tandem is een app die we een tijdje terug in een app-rubriek hebben besproken. Heel kort door de bocht vind je hiermee een taal-partner voor een zogeheten ‘taal-tandem’. Zo’n tandem houdt in dat jij de taal spreekt waarin je taalpartner geïnteresseerd is, en vice versa. In de basis lijkt dat een beetje op Tinder: je maakt een profiel aan, en vervolgens komen de aanvragen binnendruppelen. Of jij neemt het initiatief en zoekt zelf in de lijst naar een taalpartner die je gezellig vindt overkomen.

Een probleem van de app is dat sommige gebruikers de overeenkomsten met Tinder iets te letterlijk opvatten en er echt een soort dating-platform van proberen te maken. Gelukkig kun je deze mensen gemakkelijk blokkeren en op zoek gaan naar een echte taal-match. Want als je een goede tandem-partner hebt gevonden, dan is deze app beter voor het leren van een taal dan elke andere app.

Je kunt van Facebook vinden wat je wilt, maar het sociale netwerk heeft een ding wel goed voor elkaar: de groepen, ofwel communities. Zoek op Facebook maar naar taalgroepen, eventueel zelfs bij jou in de buurt. Je zult versteld staan hoeveel van dat soort groepen bestaan, en vaak zelfs voor de meest obscure talen. Via zo’n groep kom je uiteraard ook weer gemakkelijk in contact met anderen waarmee je gedachtes over de vreemde taal kunt uitwisselen.

Ook een handig netwerk voor het leren van een vreemde taal? Instagram! Op het fotonetwerk vind je een hoop accounts die alleen maar gemaakt zijn om kennis van een bepaalde vreemde taal over te dragen. In korte filmpjes krijg je dan bijvoorbeeld de betekenis van bepaalde uitdrukkingen bijgebracht.

Bijkomend voordeel: de mensen achter de accounts bieden vaak cursussen via FaceTime, Zoom of Microsoft Teams aan. Als je zo’n beetje de hele App Store hebt gedownload, kan dat laatste nog voor het laatste impuls zorgen om de taal voor 100 procent onder de knie te krijgen.

Het hoort ook bij het leren van een vreemde taal: je begrijpt sommige dingen helemaal niet. Maar wat doe je dan, als je geen native speaker bij de hand hebt? Je gebruikt een app om de tekst te vertalen uiteraard. Google Vertalen ligt dan snel voor de hand, maar er zijn twee apps die veel beter zijn dan de vertaalmachine van de zoekreus.

We hebben het over DeepL en Reverso Context. Eerstgenoemde lijkt enorm op Google Vertalen, maar dan gewoon veel beter. En Reverso Context gaat nog een stapje verder. Hiermee krijg je namelijk op context gebaseerde vertalingen te zien.

En had Apple niet nog een eigen Vertaal-app? Ja hoor, en deze zit zelfs ingebakken in iOS en iPadOS. Maar: deze ondersteunt nog steeds geen Nederlands, terwijl deze twee uitstekende alternatieven dat wel doen. Laat ‘Vertaal’ dus vooralsnog vooral links liggen.

Een vertaling opzoeken is niet moeilijk, maar heb je wel het goede woord voor de bedoelde context? Dat weet Reverso!