29 functies voor je gezondheid op je iPhone en Apple Watch

De gemakkelijkste manier om je gezondheid te verbeteren, is misschien wel door regelmatig te wandelen. Cijfers motiveren, en daarom is het mooi dat de iPhone een ingebouwde stappenteller heeft. Zo geeft de Gezondheid-app je op ­sommige dagen net dat extra zetje om nog even een luchtje te scheppen.

De meting van de stappen is het meest nauwkeurig als je je iPhone in je broekzak bewaart. Vervolgens berekent de iPhone aan de hand van de versnellingsmeter, gyroscoop en het digitale kompas of je aan het wandelen bent, en hoeveel stappen je zet.

Ga je aan de wandel, dan meet de iPhone veel meer dan de gezette stappen. In de Gezondheid-app zie je via ‘Gegevens>Activiteit’ ook hoeveel kilometers je tijdens het wandelen en hardlopen hebt afgelegd en hoeveel trappen je hebt beklommen. Nog indrukwekkender wordt het als je een kijkje neemt bij ‘Gegevens>Mobiliteit’. Je staplengte, wandelsnelheid, asymmetrie en zelfs de snelheid waarmee je trappen op- of afrent: je iPhone houdt het allemaal bij.

Wat de iPhone sinds kort ook bijhoudt, is je wandelstabiliteit. Dit is vooral interessant als je slecht ter been bent. Bewaar je de iPhone in je broekzak, dan worden automatisch je balans, kracht en manier van lopen beoordeeld. Dit berekent je iPhone op basis van gegevens over onder meer de snelheid van wandelen, staplengte en steunfase.

Om de gegevens te zien, open je de Gezondheid-app en ga je naar ‘Gegevens>Mobiliteit’. Scrol naar beneden en tik op ‘Wandelstabiliteit’. De grafiek laat zien of je wandelstabiliteit ‘OK’, ‘Laag’ of ‘Zeer laag’ is. Bij ‘Laag’ is je wandelstabiliteit gedaald en is er in het komende jaar een hoger valrisico.

Overigens kan je iPhone je waarschuwen als de kans groot is dat je ergens in het komende jaar zal vallen. Tik op de Wandelstabiliteit-pagina onder ‘Stabiliteitsmeldingen’ op ‘Configureer’ en doorloop de stappen.

De Gezondheid-app legt allerlei gegevens uit verschillende categorieën vast. Zijn er opvallende veranderingen, dan visualiseert de app dat prachtig in de gezondheidstrends. Je vindt ze in het tabblad ‘Overzicht’, waar je een stukje naar beneden scrolt en naar ‘Bekijk gezondheidstrends’ gaat. Hier zie je hoe bepaalde metingen veranderen over een bepaalde periode.

Je kunt ook meldingen ontvangen wanneer er nieuwe trends worden ontdekt. Tik daarvoor bovenin op ‘Beheer meldingen’ en schakel de optie ‘Trends’ in.

Op de pagina ‘Overzicht’ vind je ook het kopje ‘Hoogtepunten’. Hier worden wat leuke statistieken uitgelicht. Heb je veel op de fiets gezeten, dan zie je hoeveel kilometers je die dag hebt afgelegd en wat je gemiddelde hartslag was. Tik beneden op ‘Toon alle hoogtepunten’ om meer van dit soort statistieken te zien.

Misschien wil je dat niet alleen jij, maar ook je kind op de hoogte wordt gesteld als je een belangrijke gezondheidsmelding ontvangt. Of je vindt het leuk om de sportieve prestaties van je vrienden te zien – en die van jouzelf te delen. Wel zo motiverend.

Om dit te doen, ga je naar het Delen-tabblad van de Gezondheid-app. Niet alle gegevens worden gedeeld; je bepaalt zelf welke gezondheidsgegevens voor de ander zichtbaar zijn. Ook zijn de gegevens goed afgeschermd: voor de ander zijn alleen de belangrijkste statistieken zichtbaar, en niet de details.

Het maken van een hartfilmpje, het checken van de saturatiewaarde, waarschuwingen bij te hoge geluidsniveaus, valdetectie en meer. De Apple Watch houdt zoveel bij, dat wij het soms ook even niet meer weten.

Om te zien wat jouw versie van de Apple Watch allemaal kan meten en wat je al wel of niet hebt ingesteld, ga je naar de Gezondheidschecklist. Open hiervoor het tabblad ‘Overzicht’ van de Gezondheid-app, tik rechtsboven op je profiel en kies ‘Gezondheidschecklist’. Onder het kopje ‘Inactief’ zie je welke functies je nog moet configureren, of inschakelen. Daaronder vind je de functies die al actief zijn.

Welke gezondheidsfuncties er zijn, hangt af van de Apple Watch die je hebt.

Hartslagsensor, waarschuwing bij hoge of lage hartslag of bij onregelmatig hartritme

Hartslagsensor (tweede generatie), waarschuwing bij hoge of lage hartslag of bij onregelmatig hartritme, cardio­conditie, ECG-app, valdetectie, Geluid-app

Hartslagsensor, (tweede generatie), waarschuwing bij hoge of lage hartslag of bij onregelmatig hartritme, cardioconditie, valdetectie, Geluid-app

Hartslagsensor (derde generatie), waarschuwing bij hoge of lage hartslag of bij onregelmatig hart­ritme, cardioconditie, ECG-app, valdetectie, Geluid-app, zuurstof­saturatiesensor

De Apple Watch gebruikt de twee groene led-lampjes aan de achterkant om je hartslag te meten. Dit gebeurt ongeveer iedere tien minuten om onregelmatigheden te ontdekken. Ben je met een work-out bezig, dan meet de Apple Watch de hartslag voortdurend. De gegevens zie je in de Gezondheid-app, bij ‘Gegevens>Hart>Hartslag’. En ook op andere momenten kun je je hartslag controleren, door de Hartslag-app van je Apple Watch te openen.

Als je hartslag boven of onder een gekozen aantal slagen per minuut (SPM) blijft, kan je Apple Watch je hiervan op de hoogte stellen. Standaard gebeurt dit als je hartslag hoger is dan 120 SPM, terwijl je de afgelopen tien minuten niet in beweging bent geweest. Ook krijg je een melding als je hartslag gedurende tien minuten lager is dan 40 SPM.

Wil je de waardes veranderen, of de optie uitzetten? Open de Watch-app van de iPhone, tik op het tabblad ‘Mijn Watch’, scrol naar beneden en tik op ‘Hart’. Kies daar voor ‘Hoge hartslag’ of ‘Lage Hartslag’ om de instellingen te wijzigen.

Het klokje op de pols controleert ook of er sprake is van een onregelmatige hartslag, wat atriumfibrilleren kan zijn. Dit is een veelvoorkomende hartritmestoornis. Je moet de optie wel inschakelen; ga hiervoor op de Watch-app van de iPhone naar ‘Mijn Watch>Hart’ en zet de schakelaar achter ‘Onregelmatig ritme’ op groen.

De Series 4, 5, 6 en 7 hebben een Ecg-app voor het maken van een hartfilmpje. Om een ecg te maken, open je eerst de Gezondheid-app. Ga naar ‘Gegevens>Hart>Elektrocardiogrammen (ecg)’, tik op ‘Configureer’ en doorloop de stappen. Open vervolgens de ecg-app van de Apple Watch (hij heeft een icoontje met een golfvorm) en leg je wijsvinger dertig seconden op de Digital Crown.

Bij ‘Sinusritme’ als resultaat klopt je hart keurig gelijkmatig. Geeft de Watch ‘Atriumfibrilleren’ aan, dan klopt het onregelmatig en kan het verstandig zijn om bij de huisarts langs te gaan.

De Apple Watch Series 6 en 7 meten ook het zuurstofgehalte in het bloed. Dit wordt saturatie genoemd. Een gezonde waarde ligt tussen de 95 en 100 procent, ook bij ouderen. Lagere waarden kunnen ontstaan door bijvoorbeeld een astma-aanval of longontsteking. Komt het percentage (meerder malen) onder de 90 te liggen, dan is het verstandig om de dokter te bezoeken.

Als je Saturatie nog niet hebt geconfigureerd, ga je naar de Gezondheid-app en kies je voor ‘Gegevens>Ademhaling>Saturatie>Schakel in’. Doorloop de stappen en open de Saturatie-app op je Apple Watch om een meting te doen. De metingen worden ook af en toe op de achtergrond gedaan, meestal wanneer je niet beweegt.

De term cardioconditie zegt je vast niet zoveel, maar is erg interessant. Deze meting is namelijk een goede indicatie van je algehele lichamelijke gezondheid. Bij de cardioconditie wordt gekeken hoe intensief je hart zich moet inspannen tijdens het hardlopen of wandelen. Hoe hoger de waarde, hoe gezonder je bent. Is het getal lager dan gemiddeld, dan heeft dit risico’s voor je gezondheid op de lange termijn.

De functie moet je configureren in de Gezondheid-app. Ga naar ‘Gegevens>Hart>Cardioconditie’. Tik op ‘Configureer’ en doorloop de stappen. Tik ook op ‘Schakel meldingen in’ om een ­push-notificatie te krijgen als je cardioconditie laag is. Is de functie een tijd actief, dan zie je je gegevens ook bij ‘Gegevens>Hart>Cardioconditie’. Tik op ‘Toon alle cardioconditieniveaus’ en druk op het symbool met de ‘i’ voor meer informatie over de waarde van jouw cardioconditie zegt.

Gebruik je de Apple Watch als je slaapt? Dan berekent hij je ademfrequentie: het aantal keren per minuut dat je ademhaalt. Zorg hiervoor dat de functie Slaaptracking (zie het kopje ‘Slaap’ verderop in dit artikel) is ingeschakeld. De gegevens bekijk je in Gezondheid bij ‘Gegevens>Ademhaling>Ademfrequentie’. In rust ademen volwassenen gemiddeld 12-20 keer per minuut. Is de frequentie veel hoger in je slaap, dan kan dit wijzen op beschadigde longen.

Als je oren te vaak aan harde geluiden worden blootgesteld, dan is er een kans op gehoorschade. Maar wat is te hard? Om je hierbij te helpen en je gehoor te beschermen, hebben de Series 4 en nieuwer een Geluid-app. Drukt de bass iets te hard tegen je trommelvliezen aan, dan waarschuwt de app je met een melding. Of en bij welke geluidsniveaus je een melding ontvangt, regel je zelf bij de Watch-app van je iPhone. Tik daar op ‘Mijn Watch>Geluid>Geluidsdrempel’.

Ook met AirPods in de oren houdt de Apple Watch de volumeniveaus in de gaten. Heb je binnen zeven dagen de aanbevolen hoeveelheid overschreden (hierbij wordt gekeken naar het volume en de duur), dan stuurt de Apple Watch een melding en wordt het volume verlaagd. De iPhone doet dit overigens ook. Ongehoorzaam zijn kan niet, want koptelefoonveiligheid is volautomatisch en niet uit te schakelen.

De functie waarmee Apple de meeste levens heeft gered, is Valdetectie. Als de Apple Watch Series 4 of nieuwer merkt dat je hard bent gevallen en na een minuut niet meer beweegt, belt het met deze functie automatisch de hulpdiensten. Ook je SOS-contacten worden op de hoogte gesteld, waarbij de locatie wordt gedeeld. Valdetectie is automatisch geactiveerd als je 65 jaar of ouder bent.

Om het in te schakelen, open je de Watch-app van je iPhone en ga je naar ‘Mijn Watch>SOS-noodmelding’. Zet de schakelaar achter ‘Valdetectie’ aan. Wil je dat de functie alleen actief is als je aan het sporten bent, dan selecteer je ‘Alleen ingeschakeld tijdens work-outs’.

Als je een harde val maakt en daarna niet meer lijkt te bewegen, verschijnt er een melding met drie opties op het scherm. Met de eerste alarmeer je de hulpdiensten door de rode SOS-knop naar rechts te vegen. Daarnaast kun je aangeven dat je gevallen bent, maar oké bent, of ten slotte dat je niet gevallen bent.

Reageer je niet en beweeg je na ongeveer één minuut nog steeds niet? Dan telt het horloge vijftien seconden af. Ondertussen geeft de Watch klopjes op je pols en maakt hij een steeds harder wordend geluid. Daarna stuurt de Apple Watch automatisch een bericht naar de hulpdiensten. Vervolgens krijgen ook je SOS-contactpersonen zoals vermeld in je Medische ID een melding.

Slapend je doelen halen doe je met de Slaap-app van de Apple Watch. Die houdt de hoeveelheid slaap bij en laat zien wat je gemiddelde hartslag en ademfrequentie was. Om het in te stellen, ga je in Gezondheid naar ‘Gegevens>Slaap’ en tik je op ‘Aan de slag’. Doorloop de stappen en houd je smartwatch vervolgens ook ‘s nachts om, zodat de Watch je slaap kan bijhouden.

Wanneer je ‘Slaap’ configureert, stel je een slaapschema in. Die vind je later terug in Gezondheid bij ‘Gegevens>Volledig schema en opties’. Bij ‘Slaapdoel’ geef je aan hoeveel uur nachtrust je nodig hebt. Daarboven stel je via ‘Voeg schema toe’ je slaapschema in. Je kunt er meerdere aanmaken: bijvoorbeeld voor de weekdagen en het weekend. Is het tijd om te slapen, dan toont het toegangsscherm van de iPhone en Apple Watch alleen nog de belangrijkste informatie om afleiding te voorkomen.

Hoe je zorgt dat je ‘s nachts niet naar het plafond ligt te staren? Door te ontspannen voor je nachtrust. En daar helpen opdringerige ­push-notificaties niet bij. Met de functie ‘Ontspan’ verminder je afleidingen al vóór je ingestelde bedtijd. Het scherm van de Apple Watch gaat uit en ‘Niet storen’ aan.

Scrol naar beneden en tik op ‘Opties’. Zo stel je bijvoorbeeld via ‘Toon tijd’ in dat je de datum en tijd niet ziet, voor nog minder afleiding. Of kies ervoor om de ‘Slaapherinneringen’ uit te schakelen, zodat je niet dagelijks een melding krijgt als ‘Ontspan’ en ‘Bedtijd’ in gang worden gezet.