De iconische iMac G3 opnieuw getest

Iedereen kent hem nog: de iconische iMac G3 van het einde van de vorige eeuw. Tijd voor een trip down memory lane: wij hebben hem bijna een kwart eeuw later opnieuw getest. Is-ie anno 2022 nog steeds relevant?

Een verbannen Jobs

Het is zeldzaam dat je een artiest van in de dertig of veertig ziet die echt iets geweldigs kan bijdragen’, aldus Steve Jobs op zijn dertigste verjaardag in 1985. Ondanks zijn succesvolle carrière tot dat moment, leek het erop dat ook hij onder die vloek van de dertigers zou lijden.

De eerste Macintosh, die onder leiding van Jobs werd ontwikkeld en in 1984 uitkwam, was geen commercieel succes. De computer was te duur en kon er niet in slagen om een serieuze concurrent van de succesvolle pc’s van IBM te worden. Deze teleurstelling, in combinatie met het lastige karakter van Jobs waarmee hij regelmatig met Apple CEO John Sculley botste, leidde in september 1985 tot Jobs’ gedwongen vertrek.

Wat volgde waren jaren waarin Jobs zijn passie voor computers in andere projecten stak. Hij zette het bedrijf NeXT op, met als doel om computers en een besturingssysteem voor hoger onderwijs en bedrijven te maken. De NeXT Computer werd uiteindelijk geen succes, maar het bijbehorende besturingssysteem was zijn tijd ver vooruit. Jobs investeerde ook in Pixar, waar hij een plekje in de raad van bestuur kreeg. Hij sloot in die rol een lucratieve deal met Disney, met Toy Story in 1995 en vele succesvolle films erna tot gevolg.

Terug bij Apple

kooptip

De iPhone 15 nu tot €7,50 korting per maand

• Maximaal voordeel als je thuis Ziggo hebt

Bekijk actie

Na het vertrek van Jobs stortte Apple langzaam in elkaar. Wegens het succes van goedkope pc’s met Microsoft Windows (Apple zat vooral in het duurdere segment), was het bedrijf in 1997 nog maar een kleine verliesgevende speler op de computermarkt.

Bovendien vormde Apple’s besturingssysteem System 7 een zwaktepunt, omdat het nog steeds gebaseerd was op de ­software van de Macintosh uit 1984 en het daardoor niet toekomstbestendig was. Er was dus visie nodig, én een nieuw besturingssysteem. Apple’s overname van NeXT, exact 25 jaar geleden op het moment van schrijven, bracht het allebei.

Steve Jobs nam al snel de teugels in handen bij Apple. Hij verving het overgrote deel van de raad van bestuur door mensen van NeXT, liet de CEO vervolgens wegstemmen en kreeg daarna zelf deze rol.

Veel Apple-producten werden in de prullenbak gegooid, en Jobs zette in op een versimpelde strategie van vier producten: een desktop en laptop voor consumenten, en een desktop en laptop voor professionals. Het eerste product wat daaruit volgde, werd de iMac.

Geen beige kast

De originele iMac springt 23 jaar na zijn onthulling nog steeds in het oog. De meeste computers uit die tijd bestonden uit saaie beige kasten met even saaie beige monitors, toetsenborden, muizen en speakers. De iMac heeft daarentegen een ontzettend fris design, met ronde vormen en doorzichtig wit en zeeblauw plastic.

Dit design is grotendeels te danken aan Jony Ive, toentertijd de vicepresident van design bij Apple. Zowel Ive als Jobs hadden veel oog voor detail, wat bij de iMac duidelijk naar voren komt. Het toetsenbord en de muis hebben dezelfde vormen en kleuren als de iMac zelf, en zelfs de stroomkabel is gemaakt van doorzichtig materiaal.

Alle aansluitingen zitten achter een deurtje om het design niet te verstoren, en zijn bovendien aan de zijkant geplaatst zodat de kabels minder opvallen. Het toetsenbord past precies onder het scherm, en heeft links en rechts een usb-aansluiting zodat je de bedrade muis aan beide kanten kunt gebruiken. Die muis heeft dan weer een tweekleurige bal zodat je door het doorzichtige materiaal heen kunt zien of hij wel goed rolt. Het oog voor detail is haast obsessief te noemen.

Mac OS 9

Met een druk op de lichtgevende aan/uit-knop word je begroet door het bekende Mac-geluid, met een wat minder bekend laadscherm. De iMac werd oorspronkelijk geleverd met Mac OS 8, maar ons exemplaar draait op versie 9. Dit was de allerlaatste versie van wat nu bekendstaat als het klassieke Mac OS, wat wil zeggen dat het nog gebaseerd is op de originele Macintosh. Alle versies die erna zijn uitgekomen zijn gebaseerd op NeXT – dus ook het huidige macOS Monterey.

Mac OS 9 voelt nog verrassend modern. Ja, de interface is wat gedateerd, maar alles zit grotendeels op de plek waar je het gewend bent. Het enige wat echt ontbreekt, is het Dock met je apps; in plaats daarvan vind je onder in het scherm de Control Strip met allerlei instellingen, wat doet denken aan het moderne Bedieningspaneel. Tussen apps schakel je met het menuutje rechts­boven.

Wat met name verbaast, is dat het systeem verrassend soepel draait, ondanks de krakende harde schijf. De G3-processor houdt alles gemakkelijk bij, en doet de iMac een stuk minder traag aanvoelen dan de gemiddelde Windows-computer uit die tijd. Het scherm helpt ook mee: dat ververst met maximaal 117 Hz, wat bijna even snel is als een modern ProMotion-scherm!

Internet-ready

Wellicht nog wel het meest indrukwekkende is dat de iMac nog steeds prima overweg kan met je moderne internetaansluiting. Prik er een normale ethernetkabel in, en de rest gaat vanzelf. Natuurlijk, de ingebouwde Microsoft Internet ­Explorer-browser (ja, echt) werkt niet meer met de meeste moderne websites, maar het gaat om het idee. Voor de liefhebbers is er ook nog de recent bijgewerkte Classilla-browser te downloaden, die een stuk beter werkt.

Wat prettig is aan Mac OS 9, is dat het inmiddels zó oud is dat bijna alle software die ervoor gemaakt is als abandonware wordt beschouwd. Dit betekent dat het niet meer ondersteund wordt door de fabrikant, en dat het copyright niet meer actief wordt beschermd. Hierdoor zijn er websites als The Macintosh Repository, waar je allerlei software voor Mac OS 9 en oudere versies kunt downloaden.

En die website is ook te bezoeken op de iMac zelf, waardoor je hem zo vol zet met programma’s. En vol is hij snel, want de harde schijf heeft slechts een capaciteit van 4 GB. Om dit uit te breiden heeft de iMac gelukkig ook twee USB 1.1-aansluitingen die prima werken met een stickje of externe schijf.

Bij de tijd

De iMac G3 is een bijzonder apparaat. Hij kreeg in 1998 veel kritiek te verduren wegens het ontbreken van oude aansluitingen en het gemis van een floppy-drive, maar juist de focus op USB en internet maken hem vandaag de dag nog bruikbaar. De iMac werd het begin van een nieuw Apple, met producten die stuk voor stuk dezelfde ‘cool-­factor’ hadden.

Het speelse karakter van de felle kleuren is wel een tijdje verdwenen bij de Mac, maar is vorig jaar met de nieuwe 24-inch iMac teruggekeerd. Ook die krijgt overigens kritiek door de afwezigheid van aansluitingen. Laten we er over 23 jaar opnieuw naar kijken.