Zo maak je een unieke animatiefilm met je Mac

Heb je ooit gezien hoe de gemiddelde animatiefilm wordt gemaakt? Dan weet je vast ook hoe ingewikkeld en tijdrovend het is. Toch maakt je Mac het een stuk gemakkelijker, want een bekend YouTube-kanaal heeft hier een handige methode voor ontwikkeld. Daarmee kan iedereen een animatiefilm maken – ook als je geen tekentalent bent. Ontdek hier hoe!

Wie wel eens beelden heeft gezien van de animatiestudio van Disney, snapt dat het werk van een animator niet bepaald gemakkelijk is. Want hoewel het zwoegen boven eindeloze velletjes papier voorbij is, is ook de moderne manier van een animatiefilm maken waanzinnig tijdrovend. Ieder personage, elke omgeving, alle bewegingen – stuk voor stuk wordt het met de hand in elkaar gezet achter een computerscherm.

Het is dan ook niet verrassend dat de meeste animators uiteindelijk maar aan een paar shots per film werken, terwijl zo’n film er gemiddeld vele honderden heeft. Als je dat leest, klinkt het maken van je eigen animatiefilm achter je Mac als onbegonnen werk. En toch is dat niet zo, dankzij een slimme methode die gebruikmaakt van kunstmatige intelligentie.

In plaats van handmatig shots in elkaar te zetten en personages te animeren, maak je gewoon beelden met de camera van je iPhone. Met echte mensen of dieren in de hoofdrol. Daar teken je met je Mac (of iPad) in een simpele tekenstijl overheen, en dit hoeft maar bij één frame van je video.

Vervolgens laat je een AI op je Mac alle andere frames berekenen. Hierdoor ben je weinig tijd kwijt aan het tekenproces. En je krijgt een charmant animatiefilmpje waarvan kijkers zich zullen afvragen hoe je dat nou in elkaar hebt gezet.

Deze animatiemethode is uitgevonden door YouTube-comedian Joel Haver, die aan de hand ervan talloze korte comedyfilmpjes heeft gemaakt die miljoenen kijkers trekken. En in plaats van zijn succesformule geheim te houden, heeft hij precies gedeeld hoe hij te werk gaat.

Het enige nadeel: zijn uitleg is aan de hand van Windows en nodeloos ingewikkelde Adobe-programma’s. Wij pakken het anders aan, en laten zien hoe je hetzelfde voor elkaar krijgt op je Mac met Final Cut Pro en Pixelmator Pro. Laten we beginnen!

In deze workshop kiezen we specifiek voor Final Cut Pro als videobewerkingsprogramma, en niet voor iMovie. Dit heeft te maken met de functies die we nodig hebben om een animatiefilm in elkaar te draaien. Zowel het exporteren van ieder frame van je film als het importeren van je nieuwe geanimeerde frames is in iMovie niet mogelijk. Hierdoor loop je dus al snel vast.

Nu begrijpen we dat niet iedereen Final Cut Pro heeft – en € 349 is een nogal forse prijs voor een app – dus als je liever toch met gratis software aan de slag gaat, dan adviseren we de app FFmpeg. Hiermee kun je een video opbreken in losse frames, en geanimeerde frames later weer aan elkaar plakken (zie het deel over ‘Animeren met AI’ later in deze workshop). Het uiteindelijke resultaat kun je vervolgens naar iMovie slepen voor de rest van het bewerken.

Om te beginnen aan je animatiefilm, moet je eerst beelden maken met de camera van je iPhone – of met een volwaardige filmcamera. Deze beelden vormen uiteindelijk de basis van je animatie. Dit betekent dus ook dat personages in je film gespeeld worden door mensen, en je dus niet een poppetje van top tot teen hoeft te animeren.

Je moet bij het filmen alleen wel rekening houden met de beperkingen van de animatiemethode die we gaan gebruiken. Wij zetten de zaken waar je op moet letten voor je op een rij.

Om een beetje een gevoel te krijgen voor wat voor soort shots wel werken en welke niet, is het goed om een blik te werpen op het YouTube-kanaal van Joel Haver. In zijn ‘Animations’-afspeellijst – die kom je tegen door heel even te scrollen – kun je alle animatiefilmpjes vinden die Haver tot nu toe heeft gemaakt.

Bovendien zie je in zijn eigen tutorial in het kort hoe hij te werk gaat. Kijk daar dus vooral even naar om een beter beeld te krijgen van de volgende stappen. Je hoeft niet alles direct te begrijpen: daarvoor helpt de rest van onze tekst je verder!

Om ervoor te zorgen dat de AI alle details van je video goed kan interpreteren, is het van belang dat je onderwerp goed belicht wordt. Anders kan het namelijk nog wel eens gebeuren dat ogen of monden er nogal vreemd uit gaan zien. Film dus met buitenlicht, of met meerdere lampen om donkere schaduwen op het gezicht te vermijden.

Om de AI die onze animatie gaat berekenen niet te verwarren, is het belangrijk om je shots zo simpel mogelijk te houden. Bij voorkeur houd je het beeld stil met een driepoot. Daarnaast moet het onderwerp in beeld niet al te gekke bewegingen maken, want hoe meer beweging, hoe lastiger het voor de AI wordt om nieuwe frames te tekenen. Ook belangrijk is dat er geen overlapping is: je onderwerp moet constant in beeld zijn, en er mag niks tussen het onderwerp en de camera komen.

Wil je experimenteren met het maken van een animatiefilm, maar wil je nog even geen eigen beelden maken? Dan komt de website Pexels.com goed van pas! Hier kun je zoeken in een gigantische database van gratis rechtenvrij filmmateriaal om mee te werken. Wil je bijvoorbeeld oefenen met een shot van iemand die aan het praten is? Zoek gewoon ‘Person talking’!

Bovendien is Pexels erg handig als je extra materiaal zoekt voor je film. Denk hierbij aan beelden van onderwerpen die je niet even zelf kunt filmen, zoals van dieren of voertuigen.

Hoe minder beelden de AI hoeft te berekenen, hoe sneller je filmpje zometeen klaar is! Wat dat betreft is het verstandig om met weinig frames per seconde (fps) te filmen. Het minimum van de iPhone is 24 fps, dus houd dat aan. Je stelt de framerate in door in de Camera-app te vegen tot je in de videostand bent, en daarna in de hoek op het kleine getal van de framerate te drukken: dat getal moet dus op ‘24’ staan, in plaats van ’30’ of ‘60’.

Wanneer je je beelden hebt gemaakt (of gedownload), kun je aan de slag met het tekenen van één frame. Hiervoor moet je eerst je filmbeelden importeren in Final Cut Pro, en daarna exporteren als een reeks afbeeldingen. Daarna importeer je één afbeelding uit die reeks in je tekenprogramma – wij gebruiken Pixelmator Pro – en teken je er overheen. Wij gaan stap voor stap langs hoe je dit voor elkaar krijgt.

Eerst is het van belang om een map te maken voor je animatie. In deze map moeten drie submappen komen: ‘Frames’, ‘Keyframes’ en ‘Animatie’. Je maakt nieuwe mappen aan in Finder onder ‘Archief>Nieuwe map’.

Open Final Cut Pro, en kies ‘File>New>Project’. Kies met ‘Custom Settings’ een resolutie van 1080p en de juiste framerate – in ons geval 24 fps. Importeer daarna je filmbestanden onder ‘File>Import>Media’.

Versleep nu één clip naar je tijdlijn. Klik daarna in de menubalk op ‘File>Share>Add destination’ en dubbelklik op ‘Image Sequence’. Klik dan links op ‘Export Image Sequence’, en zet het exportformaat op ‘PNG Image’.

Sluit het ‘Destinations’-venster en klik in de menubalk op ‘File>Share>Export Image Sequence’. Klik op ‘Next’, kies met het pijltje naar onderen de map ‘Frames’ die we in stap 1 hebben gemaakt, en klik op ‘Save’.

Alle frames van de clip in je tijdlijn worden nu als PNG-afbeeldingen opgeslagen. Dit kan even duren – rechtsboven zie je een cirkeltje verschijnen met de voortgang. Klik erop om het proces bij te houden.

Ga nu naar de map ‘Frames>[Projectnaam]’ in je Finder, zoek één frame uit en noteer deze. Kies een frame waarbij de mond en ogen geopend zijn als je een mens of dier hebt gefilmd – dit levert zometeen de beste resultaten op.

Start een nieuw project in Pixelmator Pro ­(‘File>Open’) en kies het PNG-bestand van het frame dat je zojuist hebt uitgekozen. Selecteer daarna ‘Open’. Je frame wordt nu in het teken­programma geladen.

Maak nu een nieuwe laag aan. Dit wordt onze ‘tekenlaag’. In Pixelmator Pro doe je dit in de menubalk onder ‘Insert>Empty Layer’. Pak daarna de tekentool erbij met het kwastje in de zijbalk.

Zorg ervoor dat de juiste kwast geselecteerd is. Onze voorkeur gaat uit naar ‘Basic>Hard Basic 10px’. Kies daarna bij ‘Color’ voor pikzwart, en maak een goed afgesloten lijntekening van je onderwerp.

Nu is het tijd om je tekening in te kleuren! Ga hiervoor naar Color Fill – dat is het bakje verf onder de kwast in de zijbalk – en vul alle vakken in met simpele kleuren. Als hierbij een kleur ‘ontsnapt’, moet je je lijnen nog iets beter afsluiten.

Maak nu met Color Fill de achtergond felgroen. Dit lijkt op een soort virtuele green screen – hierdoor kunnen we straks in Final Cut een eigen achtergrond toevoegen.

Exporteer nu je getekende frame. Dit doe je in de menubalk met ‘File>Export’. Kies als bestandsformaat ‘PNG’, en houd de andere instellingen én de bestandsnaam zoals ze zijn. Sla het frame op in de map ‘Keyframes’.

Je kunt je houden aan de kleuren van je oorspronkelijke filmbeelden, maar dat hoeft niet! In ons voorbeeld toveren we het verjaardagshoedje van de hond bijvoorbeeld om tot een tovenaarshoedje. Bovendien kun je spelen met vormen, bijvoorbeeld door van de hoed een chefsmuts te maken, of door de hond kleding te geven die hij niet draagt. Uiteindelijk past je animatie hier zichzelf op aan.

Je hebt nu een map gevuld met een afbeeldingenreeks en één getekend frame. Maar hoe maak je nou van al die honderden andere frames óók tekeningen? Met de app EbSynth vergelijkt je Mac je getekende frame en het bijbehorende beeld uit je afbeeldingenreeks. Daarna berekent hij hoe alle andere frames er in jouw getekende stijl uit zouden moeten zien met behulp van AI.

Download EbSynth op je Mac met de downloadknop op ­ebsynth.com. Je kunt de melding over je e-mailadres negeren met ‘No thanks, just start the download’. Pak het gedownloade zip-­bestand uit en open de map ‘EbSynth-Beta-Mac’.

Start nu EbSynth op: control-klik hiervoor op het app-icoon, en kies ‘Open’. Klik daarna weer op ‘Open’. Je komt nu in het hoofdscherm van ­EbSynth terecht – het ziet er nogal technisch uit, maar schijn bedriegt.

Klik achter ‘Keyframes’ op ‘Select’ en navigeer naar de tekening die je zojuist hebt gemaakt (de map ‘Keyframes’). Tik dan op ‘Open’. Klik daarna achter ‘Video’ op ‘Select’ en kies hierbij het eerste frame uit je ‘Frames’-map.

Kies nu bij ‘Output’ weer voor ‘Select’, kies hier de map ‘Animatie’, en klik op ‘Open’. Je hebt nu aan EbSynth laten zien waar je oorspronkelijke frames en je getekende frame staan, en waar de nieuwe getekende frames moeten komen.

Klik nu op ‘Synth’ om EbSynth je nieuwe getekende frames te laten maken! Dit proces duurt lang – met name op oudere Macs. Pak dus gerust een kopje koffie terwijl het laadbalkje in beeld komt en langzaam naar de eindstreep gaat.

Nadat het ‘Synth’-proces klaar is, heb je als het goed is in je map ‘Animatie’ een verse collectie getekende frames. Maak je geen zorgen als ze er nog niet allemaal mooi uitzien – als het rijtje maar compleet is.

Hoewel je nu een map vol met getekende frames hebt, wil dat nog niet zeggen dat ze allemaal goed zijn. Bewoog je onderwerp toch net iets te veel, of is er iets anders gebeurd waardoor je frames moeilijk te interpreteren waren voor EbSynth, dan zal een deel van je beelden mislukt zijn. Dit hoort er helaas eenmaal bij.

Je lost het gelukkig gemakkelijk op. Kijk bij welk frame het ‘t ergst misgaat, en maak daar vervolgens een nieuwe tekening van op dezelfde manier als de eerste tekening. Verwijder vervolgens in de map ‘Animatie’ alle frames die mislukt zijn, en open opnieuw EbSynth.

Volg de stappen van hiervoor opnieuw, maar geef bij stap 4 aan bij ‘Stop <<’ en ‘>> Stop’ wat respectievelijk het eerste frame is wat je opnieuw wilt animeren, en het laatste. Vul daarna bij ‘Keyframe’ het getal in van het getekende frame wat je zojuist hebt gemaakt, zodat EbSynth weet aan de hand van welke tekening hij moet gaan animeren. Druk dan weer op ‘Synth’. Met wat geduld staan de nieuwe gecorrigeerde frames voor je klaar!

Nu je een complete reeks met getekende frames hebt, wordt het tijd om ze te importeren in je bestaande project in Final Cut Pro om er een filmclip van te maken. Open het project, en kies ‘File>Import>Media’.

Navigeer naar je ‘Animatie’-map, selecteer de map en importeer hem. Je ziet nu alle getekende frames in de mediakiezer. Selecteer ze daar allemaal (van eerste tot laatste), en versleep ze naar je tijdlijn.

De frames worden op dit moment te lang getoond voor een soepele animatie: tijd om ze te verkorten. Selecteer alle animatieframes in je tijdlijn en toets Ctrl+D. Typ nu ‘1’, en druk op Enter.

Alle getekende frames komen nu slechts één frame in beeld, net als bij de oorspronkelijke video. Hierdoor heb je een soepele animatie. Selecteer nogmaals alle frames in je tijdlijn, en toets Option+G en dan Enter om ze te combineren.

Je hebt nu je eerste gefilmde beelden omgetoverd tot een geanimeerd clipje op je tijdlijn. Je raadt het misschien al: voor alle andere shots die je hebt gefilmd, moet je álle voorgaande stappen opnieuw volgen om er ook geanimeerde clips van te maken. Hierbij is het handig om weer nieuwe mappen te maken voor je afbeeldingenreeks, keyframes en animatie, zodat shots niet door elkaar heen gaan lopen.

Hoewel je in het begin onze stappen nog nauwlettend moet volgen – en je dus de nodige tijd kwijt bent – zul je merken dat je al snel in een ritme komt waardoor het hele proces steeds sneller gaat.

Nu je je shot(s) in Final Cut hebt, ben je bijna klaar met het maken van je eerste animatiefilm. Maar er zijn nog wel wat dingetjes die we moeten afronden: hoe krijg je die lelijke groene achtergrond weg? Hoe zet je de audio van je oorspronkelijke video onder de nieuwe animatie? En wat voor effecten kun je gebruiken om het tekenfilmeffect nog wat te versterken? Wij zetten het op een rij!

In principe kun je iedere afbeelding of zelfs videoclip gebruiken om de groene achtergrond voor je geanimeerde clips te vervangen. Maar gezien we net al die moeite hebben gedaan om een bepaalde tekenstijl te gebruiken, is het wel zo leuk om die stijl ook op de achtergrond toe te passen. Open dus opnieuw Pixelmator Pro (of een ander tekenprogramma) en maak een nieuw canvas van 1920 bij 1080 pixels (‘File>New’).

Gebruik weer dezelfde kwast als bij het tekenen van de frames om een leuke achtergrond te maken – wees vooral creatief! Je kunt ook eventueel een afbeelding importeren en hier overheen tekenen – sleep de afbeelding daarvoor naar het lagenmenu links. Klaar? Sla de afbeelding op als PNG met ‘File>Export’.

Je plaatst de gemaakte achtergrond gemakkelijk achter je geanimeerde clip. Selecteer de clip op de tijdlijn in Final Cut Pro, toets command+5 en zoek rechtsonder in de effectenbrowser naar ‘Keyer’.

Versleep de Keyer van de effectenbrowser naar je geanimeerde clip, en de groene achtergrond wordt automatisch weggehaald. Je hebt nu een clip met een zwarte achtergrond.

Versleep nu je gemaakte achtergrond (PNG-bestand) naar de tijdlijn, en zet hem onder je geanimeerde clip. Nu verschijnt hij als achtergrond! Verleng de clip van de achtergrond zodat hij gedurende de hele animatie te zien is.

Om je animatiefilm er wat gelikter uit te laten zien, kun je gebruikmaken van extra effecten uit de effectenbrowser in Final Cut Pro (Cmd+5). Sleep bijvoorbeeld het effect ‘Gaussian’ op je achtergrond om hem een beetje te vervagen, of een van de kleureffecten uit ‘Color Presets’ om het kleurenpalet van je achtergrond te veranderen.

Ook kun je de achtergrond en voorgrond iets beter met elkaar laten samengaan als je een effect op allebei tegelijk plakt. Selecteer de animatieclip en de bijbehorende achtergrond op je tijdlijn, en maak er met Option+G en daarna Enter een geheel van.

Kies dan bijvoorbeeld een effect als ‘Prism’ om op het geheel een beetje kleurshifting toe te passen, en ‘Bad TV’ om de lijnen van een oude beeldbuis-televisie toe te voegen. Verminder de effecten met de schuifregelaars rechtsboven zodat ze niet overheersen.

Heb je voor je animatiefilm beelden gemaakt waarbij het geluid van belang is, bijvoorbeeld omdat er gesproken wordt? Dan wil je die audio natuurlijk ook overhevelen naar de geanimeerde clips.

Versleep de oorspronkelijke clip naar een plek in je tijdlijn, Ctrl-klik erop, en kies ‘Detach audio’. Sleep de losgekoppelde audio nu onder de bijbehorende geanimeerde clip, en als het goed is klopt de lengte direct! Je kunt daarna de originele clip weer weghalen door hem te selecteren en op backspace te drukken.

Je kunt natuurlijk ook gebruikmaken van extra geluidseffecten – precies zoals een echte animatiefilm. Druk hiervoor linksboven op het icoontje met de camera en muziekbubbel, en kies ‘Sound effects’. Hier heb je een hele lijst aan geluidseffecten en rechtenvrije muziek die je naar je tijdlijn kunt slepen. Dit maakt je video helemaal af!